Mijnwater; de Backbone leiding

Achtergrond: Kolenmijnen en de energietransitie

Mijnen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de levering van warm water aan huishoudens en bedrijven. Na de sluiting in 1974 van vele kolenmijnen in Limburg zijn gedurende de laatste decennia de schachten en gangenstelsel langzaam volgelopen met water. Dit water wordt via een natuurlijk proces vanuit de aardbodem opgewarmd. Hoe dieper, hoe warmer het water is, variërend van 10grd vlak onder het oppervlak tot 30grd op een diepte van 700 meter. De gemeente Heerlen is ongeveer 15 jaar geleden begonnen met onderzoek naar de mogelijkheid om ondergelopen kolenmijnen te gebruiken als geothermische bron voor verwarming en koeling van gebouwen. Een paar jaar later werd een bedrijf opgericht om de gebleken mogelijkheden te realiseren: Mijnwater BV.

In deze voormalige mijngangen ligt nu de basis van een innovatief circulair energienetwerk, warm water. Deze laagtemperatuurbron, die warmte via natuurlijke opwarming maar ook koelte levert, benut namelijk ook restwarmte uit de omgeving en zorgt bij minder vraag dat restenergie in daarvoor bestaande, ondergrondse gangen of energiecentrales met buffervaten wordt opgeslagen.

Aardgasvrije Smart Grit

Het Mijnwater netwerk is een circulair warmtesysteem (smart grit) waarbij warmte onttrokken uit de Mijnen via een backbone leiding getransporteerd wordt naar een Cluster kelder. In deze kelder wordt de aardwarmte via een warmtewisselaar om gezet naar ca. 50grd en via naar een separaat Clusterleiding netwerk getransporteerd naar diverse Energie centrales, welke de warmte uitwisselen via een sectornetwerk naar woningen dan wel direct naar kantoren in en om Heerlen. Het Mijnwater project is dan ook één van de vele technieken om aardwarmte te gebruiken om woningen en kantoorgebouwen van warmte al dan niet koude te voorzien.

De mijnwater centrumleiding hartje Heerlen

Visser & Smit Hanab heeft een leidingentracé van circa 1750 meter voor het transport van mijnwater energie aangelegd.Dit nieuwe leidingentracé is aangesloten op het bestaande warmte- en koudenetwerk van Mijnwater B.V. Daardoor is het mogelijk om meer gebouwen in de binnenstad aan te sluiten op het zogenaamde Mijnwater ‘smart grid’ voor wijkgericht én aardgasvrij verwarmen en koelen van gebouwen. Het nieuwe stadskantoor, het appartementencomplex Diana, de appartementen in het voormalige ABN/Amro-gebouw en poppodium Nieuwe Nor zijn hierop aangesloten. Het werk, dwars door de binnenstad van Heerlen, lag voornamelijk onder wegen en fietspaden en is in 14 fases uitgevoerd. KWS als onderaannemer was hierbij verantwoordelijk voor het opnemen en definitief herstellen van de verhardingen.

Bij dit project in het centrum van Heerlen is er veel aandacht en zorg geweest voor de omgeving en omwonenden. Het omleiden, opbreken van de wegen en fietspaden, het graven en het leggen van de leidingen in een binnenstad gaat gepaard met enige hinder voor verkeersdeelnemers. omwonenden, winkels en bedrijven. Dit hebben we zoveel mogelijk geminimaliseerd door inzet van een eigen omgevingsmanager (Aveco de Bondt) en verschillende communicatiemiddelen. TSNED was hierbij verantwoordelijk voor de verkeersmaatregelen.

De Backbone leidingen

In vervolg op de centrumleiding heeft Visser & Smit Hanab in september 2020 opdracht gekregen voor de uitbreiding en verzwaring van 2 stuks Backbone leidingen. Deze leiding tracés van 1440m1 en 450m1, waarvoor we ook twee HDD boringen en een avegaar boring uitvoeren, worden aangesloten op de Clusterkelder en de bestaande Mijnwater backbone leidingen.

Net zoals de Centrumleiding zijn deze projecten uitgevoerd in Bouwteam onder de UAV GC 2005, waarbij V&SH weer de volledige engineering en ook het omgevingsmanagement uitvoert. Bijzonder aan dit project is dat we hier te maken hebben met de chemische samenstelling van het uit de Mijnen opgepompte warme water. Het Mijnwater is door het vroeger gebruik als kolenmijn en de kalsteenachtige ondergrond wat agressiever van samenstelling en kan derhalve niet door de gangbare geïsoleerde stalen leiding verpompt worden i.v.m. corrosie vorming. Samen met de opdrachtgever MijnWater, ons Technisch Bureau, de leidingleverancier is er voor gekozen om als materiaal PE(100RT)/PUR/PE toe te passen.